Tưởng Giới Thạch – Nhà lãnh đạo quân sự và chính trị quan trọng của Trung Quốc thế kỷ 20

Giới thiệu chung về Tưởng Giới Thạch

Tưởng Giới Thạch (蒋介石, tên tiếng Anh: Chiang Kai-shek) là một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử hiện đại Trung Quốc. Ông là một nhà lãnh đạo quân sự, chính trị và từng là Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc. Với vai trò là người kế nhiệm Tôn Trung Sơn trong Quốc Dân Đảng, Tưởng Giới Thạch giữ vai trò chủ chốt trong cuộc đấu tranh thống nhất Trung Quốc, chống Nhật Bản và sau đó là nội chiến với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cuối cùng, ông trở thành người đứng đầu chính quyền Đài Loan sau năm 1949.

Tiểu sử và sự nghiệp ban đầu

Tưởng Giới Thạch sinh ngày 31 tháng 10 năm 1887 tại huyện Phụng Hóa, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ông xuất thân trong một gia đình thương nhân trung lưu và sớm thể hiện sự quan tâm đến quân sự. Tưởng từng theo học tại Học viện Quân sự Bảo Định trước khi sang Nhật Bản học tập tại Học viện Lục quân Tokyo. Trong thời gian ở Nhật, ông chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi tư tưởng cách mạng và gia nhập Đồng Minh Hội của Tôn Trung Sơn.

Sau khi trở về Trung Quốc, ông tham gia nhiều hoạt động quân sự nhằm lật đổ triều đình Mãn Thanh và sau đó là các lãnh chúa quân phiệt, góp phần vào công cuộc thống nhất đất nước dưới danh nghĩa Trung Hoa Dân Quốc.

Vai trò trong Quốc Dân Đảng và chính phủ Quốc dân

Sau cái chết của Tôn Trung Sơn năm 1925, Tưởng Giới Thạch dần nổi lên như người kế thừa quyền lực trong Quốc Dân Đảng. Năm 1926, ông phát động “Bắc phạt” – chiến dịch quân sự lớn nhằm tiêu diệt các thế lực quân phiệt và thống nhất đất nước. Đến năm 1928, Trung Quốc cơ bản được thống nhất dưới sự kiểm soát của chính phủ Quốc dân đặt tại Nam Kinh.

Tưởng Giới Thạch nắm giữ chức vụ Chủ tịch chính phủ Quốc dân và Tư lệnh tối cao quân đội. Trong thời gian này, ông tiến hành cải cách hành chính, phát triển kinh tế và giáo dục, tuy nhiên chính quyền cũng bị chỉ trích vì tham nhũng, độc tài và đàn áp chính trị.

Cuộc kháng chiến chống Nhật (1937–1945)

Một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong sự nghiệp của Tưởng Giới Thạch là thời kỳ Chiến tranh Trung-Nhật lần thứ hai (1937–1945). Sau sự kiện Lư Câu Kiều năm 1937, chiến tranh bùng nổ giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Dù ban đầu Quốc Dân Đảng không đủ sức kháng cự mạnh mẽ, Tưởng Giới Thạch đã kiên định kêu gọi toàn dân kháng chiến. Chính phủ Quốc dân sau đó được sự hỗ trợ từ các nước Đồng minh, đặc biệt là Hoa Kỳ.

Trong thời gian chiến tranh, Tưởng Giới Thạch là một trong những lãnh đạo lớn của phe Đồng minh tại châu Á. Ông từng tham gia Hội nghị Cairo năm 1943 cùng với Franklin D. Roosevelt và Winston Churchill để bàn về tương lai của Đông Á sau Thế chiến.

Nội chiến với Đảng Cộng sản Trung Quốc

Sau khi chiến tranh kết thúc vào năm 1945, mâu thuẫn giữa Quốc Dân Đảng và Đảng Cộng sản Trung Quốc (do Mao Trạch Đông lãnh đạo) ngày càng leo thang, dẫn đến cuộc nội chiến kéo dài từ 1946 đến 1949. Mặc dù ban đầu Tưởng Giới Thạch chiếm ưu thế với quân đội đông đảo và được Hoa Kỳ hỗ trợ, nhưng do chiến lược sai lầm, tham nhũng trong bộ máy và sự ủng hộ ngày càng tăng của quần chúng dành cho Đảng Cộng sản, chính phủ Quốc dân nhanh chóng thất thế.

Năm 1949, Đảng Cộng sản giành thắng lợi và thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Bắc Kinh. Tưởng Giới Thạch cùng chính phủ Quốc dân rút về Đài Loan, tiếp tục cai trị hòn đảo này với tư cách là chính phủ hợp pháp của Trung Quốc.

Lãnh đạo Đài Loan (1949–1975)

Tại Đài Loan, Tưởng Giới Thạch tái tổ chức chính quyền, xây dựng lại lực lượng quân sự và tiến hành nhiều chính sách kinh tế mang lại sự phát triển cho hòn đảo. Mặc dù cai trị bằng chế độ độc tài một đảng trong thời gian dài, nhưng dưới sự lãnh đạo của ông, Đài Loan từng bước vươn lên trở thành một trong những nền kinh tế phát triển ở châu Á.

Tưởng giữ chức vụ Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc tại Đài Loan cho đến khi qua đời vào ngày 5 tháng 4 năm 1975, hưởng thọ 87 tuổi.

Di sản và đánh giá

Tưởng Giới Thạch là một nhân vật gây tranh cãi trong lịch sử Trung Quốc và thế giới. Đối với một số người, ông là anh hùng dân tộc đã kiên cường chống lại chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản và giữ gìn di sản của Trung Hoa Dân Quốc. Tuy nhiên, ông cũng bị chỉ trích vì sự độc đoán, tham nhũng và thất bại trong việc cải cách đất nước, dẫn đến sự sụp đổ của chính quyền Quốc dân trên đại lục.

Tại Trung Quốc đại lục, Tưởng Giới Thạch từng bị coi là phản động trong nhiều thập kỷ, nhưng những năm gần đây đã có sự nhìn nhận lại, đặc biệt là vai trò của ông trong cuộc kháng chiến chống Nhật. Tại Đài Loan, ông được tôn vinh như người sáng lập nước và là biểu tượng của chủ nghĩa dân tộc Trung Hoa, nhưng cũng không tránh khỏi những phê phán về chế độ độc tài thời kỳ đầu.

Xem thêm:

Vận chuyển thực phẩm khô từ Việt Nam đi Malaysia giá rẻ

Chuyển phát nhanh hàng hóa Algeria từ Hải Dương