Khí Hậu Tại Trung Quốc – Đặc Điểm, Phân Vùng Và Ảnh Hưởng Đến Cuộc Sống
Trung Quốc là quốc gia có diện tích lớn thứ ba thế giới, trải dài từ vĩ độ cận nhiệt đới đến ôn đới lục địa, điều này khiến khí hậu tại Trung Quốc vô cùng đa dạng và phong phú. Từ những vùng sa mạc khô hạn ở phía Tây cho đến các khu vực mưa nhiều, ẩm ướt tại miền Nam, Trung Quốc sở hữu gần như đầy đủ các kiểu khí hậu tiêu biểu trên thế giới. Cùng tìm hiểu rõ hơn về khí hậu tại Trung Quốc qua bài viết dưới đây.
1. Tổng quan về khí hậu Trung Quốc
Khí hậu Trung Quốc chịu ảnh hưởng bởi vị trí địa lý, địa hình phức tạp và gió mùa châu Á. Đây là quốc gia có sự chuyển tiếp khí hậu rõ rệt từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây. Nhìn chung, Trung Quốc mang đặc điểm khí hậu gió mùa lục địa với mùa đông khô lạnh, mùa hè nóng ẩm.
Ngoài ra, các yếu tố như độ cao (cao nguyên Tây Tạng), dãy núi Hoàng Hà, sa mạc Gobi hay các vùng ven biển cũng góp phần tạo nên sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng khí hậu trong nước.
2. Phân vùng khí hậu tại Trung Quốc
a. Miền Bắc Trung Quốc (Bắc Kinh, Thiên Tân, Hà Bắc…)
Miền Bắc Trung Quốc có khí hậu ôn đới lục địa, mùa đông rất lạnh, kéo dài và khô, mùa hè nóng và ngắn. Nhiệt độ mùa đông có thể xuống tới -10°C hoặc thấp hơn, đặc biệt tại các vùng như Nội Mông hay Cáp Nhĩ Tân. Mùa hè thường có nhiệt độ từ 25 – 30°C, lượng mưa chủ yếu tập trung vào tháng 6 đến tháng 8.
b. Miền Nam Trung Quốc (Quảng Châu, Thâm Quyến, Nam Ninh…)
Khu vực phía Nam có khí hậu cận nhiệt đới ẩm, mùa hè nóng ẩm, mùa đông ấm áp và có mưa nhẹ. Lượng mưa hàng năm cao (trên 1.500 mm/năm), độ ẩm luôn duy trì ở mức cao. Các thành phố phía Nam thường không có tuyết vào mùa đông và nhiệt độ hiếm khi xuống dưới 10°C.
c. Miền Trung Trung Quốc (Vũ Hán, Trùng Khánh, Trường Sa…)
Miền Trung Trung Quốc là khu vực chuyển tiếp giữa miền Bắc và miền Nam, có khí hậu cận nhiệt đới với đặc điểm mùa hè nóng, mưa nhiều; mùa đông lạnh vừa phải. Thành phố Vũ Hán thường được gọi là “lò hơi” vào mùa hè do nhiệt độ có thể lên tới 39-40°C.
d. Miền Tây Trung Quốc (Tân Cương, Tây Tạng…)
Khu vực miền Tây có khí hậu khô hạn và bán khô hạn, đặc biệt là các vùng sa mạc như Taklamakan và Gobi. Lượng mưa cực kỳ thấp, dao động từ 50 – 200 mm/năm. Cao nguyên Tây Tạng có khí hậu cao nguyên núi cao, mùa đông kéo dài, lạnh buốt, mùa hè ngắn và mát mẻ. Do độ cao lớn, khu vực này có bức xạ mặt trời mạnh nhưng lại có nhiệt độ thấp.
e. Vùng ven biển phía Đông (Thượng Hải, Hạ Môn…)
Đây là vùng có khí hậu hải dương gió mùa, mưa nhiều, độ ẩm cao, mùa hè mát hơn so với khu vực nội địa nhờ ảnh hưởng từ biển. Mùa đông không quá lạnh, hiếm khi có tuyết.

3. Ảnh hưởng của khí hậu đến đời sống và sản xuất
a. Nông nghiệp
Khí hậu đa dạng cho phép Trung Quốc phát triển nhiều loại cây trồng khác nhau. Miền Bắc chủ yếu trồng lúa mì, ngô, kê trong khi miền Nam là vùng trọng điểm trồng lúa nước, mía, chè, trái cây nhiệt đới. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu và thiên tai (lũ lụt, hạn hán) cũng gây nhiều khó khăn trong sản xuất nông nghiệp.
b. Giao thông và hạ tầng
Mùa đông khắc nghiệt ở phía Bắc thường gây gián đoạn giao thông do tuyết rơi và băng giá. Trong khi đó, mùa mưa lớn ở phía Nam gây ngập úng, sạt lở. Vì vậy, Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào hệ thống giao thông hiện đại để ứng phó với điều kiện khí hậu bất lợi.
c. Du lịch
Khí hậu cũng ảnh hưởng mạnh đến du lịch Trung Quốc. Mùa xuân (tháng 3 – 5) và mùa thu (tháng 9 – 11) thường là thời điểm lý tưởng để du lịch vì thời tiết mát mẻ, ít mưa. Mùa hè, du khách cần chuẩn bị kỹ càng do nhiệt độ cao và lượng mưa lớn, đặc biệt ở miền Nam.
4. Biến đổi khí hậu tại Trung Quốc
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu như:
-
Nhiệt độ tăng lên nhanh chóng, đặc biệt tại các thành phố lớn.
-
Lũ lụt và hạn hán xảy ra thường xuyên hơn.
-
Băng tan tại Tây Tạng ảnh hưởng đến nguồn nước sông lớn như Dương Tử, Hoàng Hà.
-
Ô nhiễm không khí và hiện tượng sương mù dày đặc tại Bắc Kinh và các thành phố công nghiệp lớn.
Chính phủ Trung Quốc đã và đang triển khai nhiều chính sách như phát triển năng lượng tái tạo, kiểm soát khí thải CO2, trồng rừng và bảo vệ hệ sinh thái để giảm thiểu tác động từ biến đổi khí hậu.
5. Một số mẹo du lịch theo khí hậu tại Trung Quốc
-
Mùa xuân (3–5): Thời điểm lý tưởng để thăm Bắc Kinh, Hàng Châu, Tô Châu với hoa nở rộ.
-
Mùa hè (6–8): Nên tránh du lịch tới vùng phía Nam nếu không quen thời tiết nóng ẩm; thay vào đó, có thể khám phá các vùng núi phía Tây Bắc như Tứ Xuyên hoặc Vân Nam.
-
Mùa thu (9–11): Mùa du lịch đẹp nhất tại Trung Quốc, thời tiết mát mẻ, khô ráo, lý tưởng để khám phá thiên nhiên.
-
Mùa đông (12–2): Phù hợp cho du lịch tuyết tại Cáp Nhĩ Tân hoặc trải nghiệm mùa đông vùng cao nguyên Tây Tạng.
Khí hậu tại Trung Quốc là một trong những yếu tố then chốt tạo nên sự đa dạng sinh thái, văn hóa và kinh tế của đất nước này. Việc nắm rõ đặc điểm khí hậu từng vùng sẽ giúp người dân, doanh nghiệp và du khách có sự chuẩn bị tốt nhất trong các hoạt động sinh hoạt, sản xuất và khám phá Trung Quốc.
Xem thêm:
Vận chuyển thực phẩm khô từ Việt Nam đi Malaysia giá rẻ
Chuyển phát nhanh hàng hóa Algeria từ Hải Dương