Những lưu ý khi nhập hàng Trung Quốc qua đường tiểu ngạch và chính ngạch
Việt Nam và Trung Quốc có đường biên giới dài và mối quan hệ thương mại lâu đời. Nhập hàng Trung Quốc về Việt Nam từ lâu đã trở thành phương thức kinh doanh phổ biến, đặc biệt trong lĩnh vực bán lẻ, thương mại điện tử và sản xuất. Tuy nhiên, khi nhập hàng từ Trung Quốc, doanh nghiệp và cá nhân cần lựa chọn giữa đường tiểu ngạch và đường chính ngạch – mỗi hình thức đều có ưu, nhược điểm và yêu cầu pháp lý riêng. Vậy cần lưu ý gì khi nhập hàng qua hai hình thức này? Bài viết sau sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và rõ ràng hơn.

1. Phân biệt nhập hàng tiểu ngạch và chính ngạch
Nhập hàng tiểu ngạch là hình thức mua bán hàng hóa qua biên giới nhưng không có hợp đồng thương mại, không khai báo hải quan đầy đủ như hàng chính ngạch. Hàng thường được vận chuyển qua các cửa khẩu nhỏ hoặc đường mòn biên giới.
Nhập hàng chính ngạch là hình thức thương mại hợp pháp, có đầy đủ chứng từ như hợp đồng, hóa đơn, tờ khai hải quan, giấy kiểm định, giấy chứng nhận xuất xứ (CO),… Hàng hóa được vận chuyển qua cửa khẩu chính, tuân thủ đầy đủ quy định của nhà nước.
2. Ưu và nhược điểm của từng hình thức
Nhập hàng tiểu ngạch:
-
Ưu điểm:
-
Thủ tục nhanh chóng, không rườm rà.
-
Phí vận chuyển, thuế thấp hoặc gần như không có.
-
Phù hợp với đơn hàng nhỏ, hàng thử nghiệm.
-
-
Nhược điểm:
-
Rủi ro cao: dễ bị giữ hàng, tịch thu do không có giấy tờ hợp lệ.
-
Không được pháp luật bảo hộ nếu có tranh chấp.
-
Khó kiểm soát chất lượng hàng hóa.
-
Nhập hàng chính ngạch:
-
Ưu điểm:
-
Được pháp luật bảo vệ, minh bạch, rõ ràng.
-
Thuận lợi khi mở rộng kinh doanh hoặc bán hàng trên các sàn thương mại điện tử.
-
Hàng hóa đảm bảo nguồn gốc, chất lượng và có thể xin hoàn thuế GTGT.
-
-
Nhược điểm:
-
Thủ tục phức tạp, cần giấy tờ đầy đủ.
-
Phí thuế và vận chuyển cao hơn.
-
Yêu cầu có mã số thuế, giấy phép kinh doanh (nếu nhập khẩu số lượng lớn).
-
3. Những lưu ý khi nhập hàng Trung Quốc qua đường tiểu ngạch
a. Tìm hiểu kỹ về mặt hàng
Không phải loại hàng nào cũng được phép nhập khẩu qua đường tiểu ngạch. Nhiều mặt hàng như thực phẩm, mỹ phẩm, thiết bị điện tử có thể bị cấm hoặc yêu cầu kiểm định. Do đó, bạn cần:
-
Xác minh hàng hóa có bị cấm hay hạn chế nhập khẩu không.
-
Tránh nhập hàng giả, hàng nhái thương hiệu lớn.
b. Lựa chọn đối tác vận chuyển uy tín
Vì không có chứng từ đầy đủ, nên uy tín và kinh nghiệm của đơn vị vận chuyển đóng vai trò then chốt. Hãy lựa chọn:
-
Đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm nhập hàng tiểu ngạch.
-
Cam kết bảo hiểm, đền bù rõ ràng nếu mất hàng.
-
Có theo dõi lộ trình và hỗ trợ thông tin kịp thời.
c. Đa dạng kênh liên hệ với nhà cung cấp
Với đường tiểu ngạch, việc giao dịch thường không có hợp đồng chính thức. Hãy:
-
Yêu cầu hóa đơn nội bộ từ nhà cung cấp.
-
Giữ liên lạc qua nhiều kênh như WeChat, Alibaba, Taobao để đối chiếu thông tin khi cần.

4. Những lưu ý khi nhập hàng Trung Quốc chính ngạch
a. Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ
Khi nhập khẩu chính ngạch, bạn cần:
-
Hợp đồng mua bán quốc tế.
-
Hóa đơn thương mại (Invoice).
-
Phiếu đóng gói hàng hóa (Packing List).
-
Giấy chứng nhận xuất xứ (CO).
-
Giấy chứng nhận kiểm định chất lượng (nếu có).
-
Tờ khai hải quan.
b. Lưu ý về mã HS và thuế suất
Việc xác định đúng mã HS (Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa) là bắt buộc để:
-
Tính thuế nhập khẩu, thuế GTGT chính xác.
-
Tránh bị phạt do khai sai mã.
Bạn nên tham khảo mã HS tại website Tổng cục Hải quan hoặc nhờ đến dịch vụ khai thuê hải quan uy tín.
c. Kiểm tra giấy phép nhập khẩu
Một số mặt hàng cần xin giấy phép nhập khẩu như mỹ phẩm, dược phẩm, thiết bị y tế,… Trước khi ký hợp đồng, bạn nên:
-
Kiểm tra quy định pháp luật hiện hành.
-
Tư vấn pháp lý hoặc dịch vụ logistics để được hỗ trợ.
d. Lựa chọn hình thức vận chuyển phù hợp
Có thể nhập hàng chính ngạch bằng đường bộ, đường biển hoặc đường hàng không. Mỗi hình thức có ưu điểm khác nhau:
-
Đường bộ: nhanh, chi phí vừa phải, phù hợp hàng cồng kềnh.
-
Đường biển: chi phí thấp cho hàng nặng hoặc số lượng lớn.
-
Đường hàng không: nhanh nhất, thích hợp với hàng nhẹ, giá trị cao.
5. Nên chọn tiểu ngạch hay chính ngạch?
Điều này phụ thuộc vào nhu cầu kinh doanh của bạn:
-
Nếu bạn kinh doanh nhỏ lẻ, muốn kiểm tra thị trường hoặc nhập hàng số lượng ít: có thể thử tiểu ngạch nhưng cần chọn đơn vị uy tín, hạn chế rủi ro.
-
Nếu bạn kinh doanh quy mô lớn, phát triển lâu dài, muốn mở rộng thương hiệu, tham gia sàn thương mại điện tử hoặc bán hàng hợp pháp: nên chọn chính ngạch để đảm bảo tính pháp lý, nguồn gốc hàng hóa và được pháp luật bảo vệ.
Nhập hàng Trung Quốc, dù qua đường tiểu ngạch hay chính ngạch, đều có những điểm mạnh và rủi ro riêng. Việc hiểu rõ đặc điểm, quy trình và pháp lý của từng hình thức sẽ giúp bạn tối ưu chi phí, giảm thiểu rủi ro và phát triển kinh doanh bền vững. Nếu bạn chưa có kinh nghiệm, hãy cân nhắc sử dụng dịch vụ nhập khẩu trọn gói từ các đơn vị uy tín để được hỗ trợ toàn diện từ A-Z.
Xem thêm:
Vận chuyển thực phẩm khô từ Việt Nam đi Malaysia giá rẻ
Chuyển phát nhanh hàng hóa Algeria từ Hải Dương